Author :
Abstract
1960'ların başlarında Kıbrıs sorunu çözüme ulaşıp, bir cumhuriyet kurulmuştu. Ancak kısa süre sonra Kıbrıs Cumhurbaşkanı Makarios sorunlar çıkartmaya başladı. Rumların Türklere karşı şiddete başvurması ülkede büyük tepkilere neden oldu. Türk solu o zamana kadar toprak reformu, sendikal haklar gibi sorunları sorunlarla ilgilenirken, Johnson mektubunun yayınlanması ile birlikte ABD karşıtlığını sol yayınlarda sıkça görülmeye başlandı. Türkiye'nin NATO’dan çıkmasını, bağımsız diş politikaya yönelmesini savundu. Yön dergisi, Atatürk'ün dış politikada tam bağımsız bir dış politika izlediğini ileri sürerek onu kendi tezlerine destek yapmaya çalıştı. Doğan Avcıoğlu Atatürk'ün sosyalist olduğunu ortaya koymaya çalışmakta idi. Johnson mektubu Türk solunu daha milliyetçi bir çizgiye getirdi. Diğer taraftan özellikle 1946'dan sonra ülkede yaygın bir ABD sempatisi varken Kıbrıs sorunu nedeni ile ABD ve Batı karşıtlığının arttığı görüldü. Türkiye 1946'dan sonra Batı yanlısı bir politika izlendiği ancak Kıbrıs gibi haklı bir konuda ABD ve Batı'nın Türkiye'nin yanında olmamasını ihanet olarak yorumladı. Ülkenin askerî açıdan çok güçlü olduğuna inanılırken Kıbrıs sorununda adaya asker çıkartacak gemilerin olmadığı anlaşıldı. Bunun yanı sıra Johnson mektubunda NATO'nun verdiği silahları kullanamayacağını belirtmesi Türkiye tarafından şaşkınlıkla karşılandı. Türkiye hem sol kesim hem de sağ kesim tarafından bu kabul edilemez bir durumdu. Türk solu bu tarihten sonra ABD emperyalizmini hedef alan yayınlara ağırlık verdi.
Keywords
Abstract
In the early 1960s, the Cyprus problem was resolved and a republic was established. However, soon afterwards, President Makarios started to cause problems. Greek Cypriots resorted to violence against Turks, which caused great reactions in the country. The Turkish left, which until then had mostly voiced issues such as land reform and trade union rights, became more vocal in its opposition to the US and US imperialism with the Johnson letter, and advocated for Turkey to pursue an independent foreign policy. The magazine Yön tried to support its own theses by claiming that Atatürk pursued a fully independent foreign policy. Doğan Avcıoğlu tried to show that Atatürk was a socialist. The Johnson letter brought the Turkish left to a more nationalist line. On the other hand, while there was a widespread sympathy for the US, especially after 1946, anti-Americanism and anti-Westernism increased due to the Cyprus problem. Turkey interpreted it as a betrayal that a pro-Western policy was pursued after 1946, but the US and the West did not stand by Turkey on a rightful issue such as Cyprus. On the other hand, while it was believed that the country was very strong militarily, it was understood that there were no ships to land troops on the island during the Cyprus problem. In addition, Turkey was surprised when Johnson stated in his letter that he could not use the weapons provided by NATO. Both the left and the right in Turkey found this unacceptable.
